Izraeli ka anuluar një takim në Uashington pasi SHBA refuzoi të vërë veton ndaj një rezolute të Këshillit të Sigurimit të OKB-së që bën thirrje për një armëpushim në Gaza.
Rezoluta, e cila gjithashtu bëri thirrje për lirimin e të gjithë pengjeve, pasoi disa përpjekje të dështuara për masa të ngjashme që nga sulmet e 7 tetorit. Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu akuzoi SHBA-në se ka “braktisur” politikën e saj të mëparshme. Përplasja vjen mes thirrjeve për veprime urgjente për të shmangur një zi buke në Gaza.
Që nga fillimi i konfliktit, SHBA-ja ka përdorur të drejtën e vetos për të bllokuar tre rezoluta të Këshillit të Sigurimit që bëjnë thirrje për pauza në luftime ose armëpushim. Dy të tjerëve u është vënë veto si nga Rusia ashtu edhe nga Kina. Të hënën, SHBA abstenoi në një rezolutë që kërkonte një armëpushim “të menjëhershëm” për pjesën tjetër të muajit të Ramazanit – dy javë – dhe “lirimin e menjëhershëm dhe pa kushte të të gjithë pengjeve”.
14 anëtarët e tjerë të këshillit, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, votuan pro, që do të thotë se rezoluta u miratua. Pas votimit, Netanyahu kundërshtoi se rezoluta nuk e kushtëzoi thirrjen për një armëpushim me lirimin e pengjeve, siç kishin argumentuar të dyja SHBA-të dhe Izraeli. Izraeli beson se Hamasi dhe aleatët e tij ende mbajnë rreth 130 pengje në Gaza, duke përfshirë 33 të supozuar të vdekur.
“Rezoluta e sotme i jep Hamasit shpresë se presioni ndërkombëtar do ta detyrojë Izraelin të pranojë një armëpushim pa lirimin e pengjeve tanë, duke dëmtuar kështu përpjekjet e luftës dhe përpjekjet për lirimin e pengjeve”, tha zyra e Netanyahut në një deklaratë.
Ai shtoi se, “në dritën e ndryshimit në pozicionin e SHBA”, një vizitë e planifikuar nga një delegacion izraelit në SHBA këtë javë nuk do të vazhdojë. Zyrtarët izraelitë dhe amerikanë do të takoheshin për të diskutuar ofensivën e planifikuar të Izraelit në qytetin jugor të Gazës, Rafah, ku rreth 1.5 milionë palestinezë kanë kërkuar strehim, pasi u larguan nga luftimet diku tjetër në Gaza.
Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka thënë publikisht se një operacion tokësor në Rafah rrezikon të vrasë më shumë civilë dhe nuk është “mënyra” për të mposhtur Hamasin. Duke iu përgjigjur vendimit izraelit, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA, John Kirby tha se ishte “zhgënjyes”, por përsëriti pikëpamjen e SHBA se “një ofensivë e madhe tokësore në Rafah do të ishte një gabim i madh”.
Ai shtoi se takimet e planifikuara midis ministrit izraelit të Mbrojtjes Yoav Gallant dhe Këshilltarit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, Jake Sullivan, do të zhvillohen siç ishte planifikuar. Yair Lapid, lideri i opozitës dhe ish-kryeministri i Izraelit, kritikoi vendimin e Netanyahu, e përshkroi episodin si “të panevojshëm” dhe tha se Netanyahu kishte qenë “i papërgjegjshëm”.
“E keqe për Izraelin. E keqe për sigurinë, keq për ekonominë,” tha ai në X.
“Ndonjëherë duhet t’u thuash ‘jo’ amerikanëve. Izraeli është me të vërtetë një vend i pavarur dhe ne nuk kemi nevojë për lejen e askujt për t’u mbrojtur. Por është më mirë t’i mbajmë grindjet në dhoma të mbyllura.”
Rezolutat e Këshillit të Sigurimit të OKB-së konsiderohen gjerësisht si ligjërisht të detyrueshme për shtetet anëtare të OKB-së, megjithëse SHBA-të kanë thënë se nuk e konsiderojnë votën e së hënës si të detyrueshme për Izraelin. Gallant ka thënë se Izraeli nuk do ta ndalë luftën në Gaza ndërsa pengjet ende mbahen atje. Pengjet u kapën kur Hamasi sulmoi Izraelin jugor më 7 tetor, duke vrarë rreth 1200 njerëz, shumica prej tyre civilë.
Përfaqësuesi palestinez në OKB, Riyad Mansour, e mirëpriti rezolutën, por tha se ishte e vonuar.
“U deshën gjashtë muaj, mbi 100,000 palestinezë të vrarë dhe të gjymtuar, dy milionë të zhvendosur dhe zi buke, që ky këshill të kërkojë përfundimisht një armëpushim të menjëhershëm,” tha ai.
Hamasi përshëndeti gjithashtu votimin, duke thënë se ishte gati “të angazhohej në një proces të menjëhershëm të shkëmbimit të të burgosurve që çon në lirimin e të burgosurve nga të dyja palët”. Bisedimet midis përfaqësuesve izraelitë dhe Hamas vazhdojnë përmes ndërmjetësve në Katar. Raportet sugjerojnë se një marrëveshje që aktualisht po propozohet do të lirojë 40 pengje izraelitë në këmbim të 800 të burgosurve palestinezë.
Rezoluta e së hënës erdhi mes shqetësimeve të mëdha për situatën e rëndë humanitare në Gaza. Javën e kaluar, Blinken paralajmëroi se e gjithë popullata e Gazës po përjetonte “nivele të rënda të pasigurisë akute ushqimore”. Programi Botëror i Ushqimit i OKB-së ka paralajmëruar gjithashtu se, në dy qeveritë veriore të Gazës, uria pritet të fillojë deri në maj, nëse nuk rritet fluksi i ndihmave në territor.
Pas votimit të së hënës, Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, António Guterres tha se rezoluta “duhet të zbatohet” dhe se “dështimi do të ishte i pafalshëm”. Herët të martën, qeveria britanike njoftoi se kishte kryer hedhjen e parë të ushqimit në Gaza. Ai tha se rënia e Forcave Ajrore Mbretërore përfshinte 10 ton furnizime: ujë, oriz, vaj gatimi, miell, mallra të konservuar dhe formula për fëmijë. Ai gjithashtu përsëriti thirrjet ndaj Izraelit që të lejojë më shumë ndihmë në portet e Gazës dhe të hapë më shumë kalime tokësore në territor.
